Nieuwe richtlijnen in de VS: alle ALS-patiënten moeten toegang krijgen tot genetische tests

Tot de richtlijnen behoren 35 aanbevelingen die worden geschraagd door klinisch bewijsmateriaal

Iedereen die ALS heeft, moet toegang krijgen tot een genetisch test die de meest gangbare ALS veroorzakende mutaties opspoort. Dat staat te lezen in een nieuwe reeks richtlijnen.

“Deze op bewijsmateriaal gestoelde en consensuele richtlijnen zullen alle belanghebbenden van de ALS-gemeenschap ondersteunen bij hun exploratie van de voordelen en uitdagingen van genetische tests”, zegt Stephen Kolb, MD, PhD, professor aan de Ohio State University en coauteur van de richtlijnen.

De studie heet ‘Evidence-based consensus guidelines for ALS genetic testing and counseling’ (‘Op bewijsmateriaal gestoelde consensuele richtlijnen voor genetische ALS-tests en advies’) en verscheen in de Annals of Clinical and Translational Neurology. 

We kennen de oorzaken van ALS nauwelijks, maar de afgelopen decennia is gebleken dat de ziekte in sommige gevallen te wijten is aan genetische mutaties. Genetische ALS komt vaker voor bij mensen met familiale ALS, bij wie de ziekte in de familie zit, maar komt ook voor bij zowat 10% van de mensen met sporadische ALS, die geen familiegeschiedenis van de ziekte hebben.

“Omdat genen die verband houden met ALS steeds sneller worden ontdekt en omdat de genetische basis van klinische sporadische ALS steeds meer wordt onderkend, is een tijdperk van therapieën aangebroken die zich richten op genen”, zegt Kolb.

“Ondanks deze vorderingen behoort een genetische test nog steeds niet tot het standaard zorgpakket en veel mensen die een genetische test willen, krijgen die niet aangeboden”, voegt Jennifer Roggenbuck, genetisch consulent aan de Ohio State en coauteur van de richtlijnen, hieraan toe.
Om genetische ALS-tests te stimuleren, doorbladerden de onderzoekers de beschikbare wetenschappelijke literatuur en namen ze kennis van de mening van experten. Het resultaat was een reeks richtlijnen over genetische tests voor mensen met ALS.

“We ontwikkelden deze richtlijnen over genetisch ALS-advies en genetische ALS-tests om de praktijk van die tests en dat advies te verbeteren en te standaardiseren ten behoeve van de neurologen, genetische consulenten en iedereen die verder begaan is met de ALS-patiënt”, aldus Roggenbuck.

Op zoek naar mutaties in de genen die het vaakst met ALS worden geassocieerd

De richtlijnen vormen een reeks van 35 aanbevelingen die worden geschraagd door klinisch bewijsmateriaal. Ze geven aan dat elke ALS-patiënt toegang moet hebben tot een genetische test op mutaties in de meest gangbare aan ALS gekoppelde genen. Tot die mutaties behoren C9ORF7, SOD1, FUS en TARDBP.

In de richtlijnen vindt men specifiek advies terug over de beste laboratoriumprocedures om mutaties op te sporen in deze genen. Er staat ook in te lezen dat ook genen waarvan recent is ontdekt dat ze verband houden met ALS eveneens genetisch moeten worden getest.

“Deze richtlijnen weerspiegelen de huidige genome technologie, die net als onze kennis van de genetica van ALS blijft evolueren. We verwachten dat er nog meer verbanden tussen genen enerzijds en ALS en aanverwante aandoeningen anderzijds zullen worden ontdekt en dat de resultaten bijgevolg complexer zullen worden”, zegt Roggenbuck.

De richtlijnen melden verder dat naarmate er meer nieuwe therapieën beschikbaar komen om specifieke genetische vormen van ALS te behandelen, de patiënten ook genetische tests aangeboden moeten krijgen voor het relevante gen of de relevante genen. Zo werd de therapie Qualsody (tofersen) recent goedgekeurd in de VS voor de behandeling van ALS die verband houdt met mutaties in het SOD1-gen.

Genetisch advies als aanvulling op een genetische test

De richtlijnen benadrukken dat het naast het aanbieden van genetische tests ook cruciaal is dat de patiënten genetisch advies ontvangen — in de vorm van een consultatie met een genetisch consulent of een andere specialist die de patiënten inlicht over de implicaties van de test.

Genetisch advies is nodig zowel alvorens de test plaatsvindt (waarbij de patiënten gewezen wordt op de mogelijke resultaten van de test) als na de test, om de resultaten te bespreken. Niet alleen de ALS-patiënt, maar ook zijn of haar familie moet trouwens bij deze bespreking worden betrokken.

Patiënten moeten vooral gewezen worden op de beperkingen van genetische tests.

Omdat bijvoorbeeld slechts enkele ALS veroorzakende mutaties gekend zijn, zullen er voor de meeste ALS-patiënten waarschijnlijk geen resultaten beschikbaar zijn — en zelfs als de genetische test negatief uitvalt voor de gekende mutaties, wil dat nog niet zeggen dat er geen sprake is van vooralsnog onbekende mutaties. En zelfs als er een mutaties wordt geïdentificeerd, werpt dat nog niet noodzakelijk licht op de prognose en de behandelingsopties.

“Deze door bewijsmateriaal geschraagde en consensuele richtlijnen voor genetische ALS-tests, advies en methodologieën moeten een zorgstandaard vastleggen voor de klinische praktijk met betrekking tot ALS-patiënten”, zo schrijven de wetenschappers.

De richtlijnen moeten up-to-date zijn

De onderzoekers benadrukken dat deze richtlijnen geregeld moeten worden bijgewerkt naarmate we meer te weten komen over de genetische grondslagen van ALS.

“Volgens ons zijn deze richtlijnen een mooie stap in de richting van een uniforme en democratische benadering van genetische ALS-tests en ze moeten geregeld worden herzien naarmate er nieuwe ontdekkingen worden gedaan en nieuwe therapieën worden ontwikkeld”, aldus nog Roggenbuck.

Vertaling: Bart De Becker
Bron: ALS News Today